Viêm Da Ở Chó: Nấm, Ghẻ Và Cách Chữa Trị Hiệu Quả Tại Nhà

Các bệnh về da khá phổ biến và có thể gây khó chịu, đau đớn cho các bé, thậm chí ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời. Đặc biệt, tình trạng viêm da ở chó nếu không được xử lý đúng cách có thể dẫn đến những biến chứng nặng.

Trong bài viết này, Pét Nhà Mình sẽ cùng bạn đi sâu vào tìm hiểu những bệnh về da thường gặp ở chó như nấm, ghẻ, viêm da, cùng với các triệu chứng, nguyên nhân và đặc biệt là cách điều trị bệnh ngoài da cho chó hiệu quả. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá làm thế nào để nhận biết sớm các dấu hiệu, đặc biệt là khi chó bị viêm da có mủ hay chó bị ghẻ rụng lông, để có thể đưa ra phương án xử lý tốt nhất.

Các bệnh về da thường gặp ở chó và cách nhận biết

Để có thể điều trị hiệu quả, việc đầu tiên là chúng ta cần nhận biết đúng loại bệnh mà cún cưng đang mắc phải. Dưới đây là những bệnh da ở chó phổ biến nhất:

1. Nấm da ở chó

Nấm da ở chó là một trong những tình trạng khá phổ biến, gây ra bởi các loại nấm ký sinh trên da, lông và móng của chó. Các loại nấm phổ biến nhất là Microsporum canis, Trichophyton mentagrophytes. Nếu bạn có chó Poodle bị nấm vảy gầu, đây cũng là một dạng của nấm da cần được chú ý.

Nguyên nhân:

• Tiếp xúc trực tiếp: Lây từ chó bị bệnh khác, hoặc từ môi trường có bào tử nấm (đất, thảm, đồ dùng).
• Môi trường ẩm ướt: Độ ẩm cao, vệ sinh kém là điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển.
• Hệ miễn dịch yếu: Chó con, chó già, chó bị bệnh nền hoặc suy dinh dưỡng dễ bị nhiễm nấm hơn.

Triệu chứng điển hình của nấm ở chó:

• Rụng lông thành từng mảng tròn: Đây là dấu hiệu đặc trưng nhất khi chó bị nấm da. Các mảng rụng lông thường có viền đỏ, vảy trắng hoặc đóng vảy.
• Ngứa ngáy dữ dội: Chó thường gãi, cắn, liếm liên tục vào vùng da bị ảnh hưởng, gây tổn thương thêm.
• Da đỏ, viêm: Vùng da bị nấm có thể sưng đỏ, xuất hiện mụn nước, mụn mủ.
• Vảy gàu: Da có thể xuất hiện nhiều vảy gàu trắng hoặc vàng, đặc biệt ở các giống chó lông xoăn như Poodle.
• Mùi hôi: Vùng da bị nấm nặng có thể có mùi hôi khó chịu.

Cách điều trị nấm da ở chó:

• Cạo lông: Cạo bớt lông xung quanh vùng bị nấm giúp thuốc tiếp xúc tốt hơn với da và hạn chế lây lan.
• Sử dụng thuốc bôi/xịt chống nấm: Các loại thuốc như Miconazole, Clotrimazole, Ketoconazole dạng kem, thuốc mỡ hoặc dung dịch xịt được chỉ định bôi trực tiếp lên vùng da bị nấm 2-3 lần/ngày.
• Tắm bằng sữa tắm chuyên dụng: Dùng sữa tắm chứa Ketoconazole hoặc Chlorhexidine giúp diệt nấm và làm sạch da. Tắm 2-3 lần/tuần theo hướng dẫn của bác sĩ thú y.
• Thuốc uống (trong trường hợp nặng): Nếu nấm lan rộng hoặc khó chữa, bác sĩ thú y có thể kê thuốc uống như Griseofulvin, Itraconazole, Fluconazole. Lưu ý, các thuốc này cần được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ vì có thể gây tác dụng phụ.
• Vệ sinh môi trường: Vệ sinh, khử trùng chuồng trại, đồ dùng của chó thường xuyên để loại bỏ bào tử nấm, tránh tái nhiễm.

2. Ghẻ ở chó

Bệnh ghẻ ở chó là bệnh do các loại ve, rệp ký sinh trên da gây ra. Có hai loại ghẻ phổ biến ở chó là ghẻ Sarcoptes (ghẻ cái) và ghẻ Demodex (ghẻ demodectic). Tình trạng chó bị ghẻ rụng lông là một trong những dấu hiệu phổ biến của bệnh này.

Ghẻ Sarcoptes:

• Nguyên nhân: Do ve Sarcoptes scabiei đào hang trong da, gây ngứa dữ dội. Bệnh này rất dễ lây lan giữa các cá thể chó và có thể lây sang người (gây ngứa tạm thời).
• Triệu chứng:
  • Ngứa dữ dội, không ngừng: Đây là triệu chứng nổi bật nhất, chó gãi đến mức tự gây tổn thương da.
  • Rụng lông, da đỏ, đóng vảy: Thường bắt đầu ở tai, khuỷu tay, bụng, ngực và lan ra toàn thân. Đây là lý do chính khiến bạn thấy chó bị ghẻ rụng lông.
  • Viêm da, nhiễm trùng thứ cấp: Do gãi nhiều, da bị tổn thương, dễ nhiễm trùng vi khuẩn, mưng mủ.
• Cách điều trị:
  • Thuốc nhỏ gáy/thuốc uống: Các loại thuốc chứa Selamectin, Moxidectin, Sarolaner, Afoxolaner, Fluralaner (như Bravecto, NexGard, Revolution, Advocate) rất hiệu quả trong việc diệt ve ghẻ Sarcoptes.
  • Thuốc tắm: Tắm bằng các dung dịch chứa Amitraz (theo chỉ định của bác sĩ) hoặc permethrin.
  • Điều trị triệu chứng: Dùng kháng sinh nếu có nhiễm trùng da thứ cấp, thuốc chống ngứa để giảm khó chịu cho chó. Bạn có thể tham khảo cách chữa chó bị ghẻ rụng lông này tại nhà nếu tình trạng nhẹ, nhưng cần có sự tư vấn của bác sĩ.

Ghẻ Demodex (Ghẻ lây truyền từ mẹ):

• Nguyên nhân: Do ve Demodex canis sống tự nhiên trên da chó. Bệnh thường bùng phát khi hệ miễn dịch của chó bị suy yếu (chó con, chó già, chó bệnh), hoặc do di truyền. Bệnh này không lây sang người hay các động vật khác.
• Triệu chứng:
  • Rụng lông thành mảng: Thường bắt đầu ở mặt, quanh mắt, miệng, chân. Da có thể đỏ, đóng vảy nhưng thường ít ngứa hơn ghẻ Sarcoptes.
  • Dạng cục bộ: Chỉ một vài mảng rụng lông nhỏ.
  • Dạng toàn thân: Các mảng rụng lông lớn và lan rộng khắp cơ thể, có thể kèm theo nhiễm trùng da, mưng mủ, sưng hạch bạch huyết. Đây cũng là một nguyên nhân phổ biến khiến chó bị ghẻ rụng lông.
• Cách điều trị:
  • Thuốc nhỏ gáy/thuốc uống: Tương tự như ghẻ Sarcoptes, các loại thuốc mới như Isoxazoline (Bravecto, NexGard, Simparica) rất hiệu quả.
  • Thuốc tắm: Tắm bằng dung dịch Amitraz (dưới sự giám sát của bác sĩ thú y).
  • Hỗ trợ miễn dịch: Bổ sung dinh dưỡng, vitamin để tăng cường sức đề kháng cho chó.
  • Điều trị nhiễm trùng: Sử dụng kháng sinh nếu có nhiễm trùng da thứ cấp. Ghẻ Demodex thường đòi hỏi quá trình điều trị kiên trì và lâu dài hơn.

3. Viêm da ở chó

Viêm da ở chó là tình trạng da bị viêm nhiễm, kích ứng. Có nhiều nguyên nhân gây viêm da, nhưng phổ biến nhất là viêm da dị ứng và viêm da do vi khuẩn. Đây là một vấn đề chung có thể do nhiều yếu tố gây ra.

Viêm da dị ứng:

• Nguyên nhân:
  • Dị ứng thức ăn: Phản ứng với một số thành phần trong thức ăn (thường là protein như thịt gà, bò, sữa, trứng).
  • Dị ứng môi trường (Atopy): Dị ứng với phấn hoa, bụi nhà, nấm mốc.
  • Dị ứng bọ chét: Phản ứng mạnh với nước bọt của bọ chét (DAP – Flea Allergy Dermatitis).
• Triệu chứng:
  • Ngứa ngáy dữ dội: Đặc biệt ở chân, tai, bụng, bẹn.
  • Da đỏ, nổi mẩn, phát ban: Vùng da bị dị ứng sẽ sưng đỏ, có thể có nốt mụn nhỏ.
  • Rụng lông: Do gãi nhiều hoặc do viêm.
  • Nhiễm trùng tai mãn tính: Nhiều trường hợp viêm da dị ứng biểu hiện bằng viêm tai lặp đi lặp lại.
• Cách điều trị:
  • Xác định và loại bỏ tác nhân gây dị ứng: Đây là bước quan trọng nhất. Nếu dị ứng thức ăn, cần thay đổi chế độ ăn bằng thức ăn thủy phân hoặc công thức đặc biệt. Nếu dị ứng bọ chét, cần kiểm soát bọ chét triệt để.
  • Thuốc chống ngứa: Antihistamine (chỉ hiệu quả với một số trường hợp), Corticosteroid (dạng uống hoặc tiêm, cần thận trọng vì tác dụng phụ), thuốc ức chế miễn dịch (như Apoquel, Cytopoint) rất hiệu quả trong kiểm soát ngứa do dị ứng.
  • Chăm sóc da: Tắm bằng sữa tắm y tế làm dịu da, dưỡng ẩm.
  • Điều trị nhiễm trùng thứ cấp: Kháng sinh nếu có nhiễm trùng vi khuẩn.

Viêm da do vi khuẩn :

• Nguyên nhân: Thường là nhiễm trùng thứ cấp, xảy ra khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương (do gãi ngứa, dị ứng, ghẻ, nấm) tạo điều kiện cho vi khuẩn (Staphylococcus pseudintermedius là phổ biến nhất) phát triển quá mức. Tình trạng chó bị viêm da có mủ thường là dấu hiệu của nhiễm trùng vi khuẩn.
• Triệu chứng:
  • Mụn mủ, vảy tiết: Các nốt mụn đỏ, mưng mủ, sau đó vỡ ra tạo thành vảy tiết khô.
  • Da đỏ, sưng, đau: Vùng da bị viêm có thể sưng tấy, nóng và gây đau cho chó.
  • Rụng lông, mùi hôi: Do nhiễm trùng.
• Cách điều trị:
  • Kháng sinh: Đây là phương pháp chính. Bác sĩ thú y sẽ kê kháng sinh đường uống hoặc bôi tại chỗ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng. Thời gian điều trị có thể kéo dài vài tuần.
  • Sữa tắm kháng khuẩn: Tắm bằng sữa tắm chứa Chlorhexidine hoặc Benzoyl Peroxide để làm sạch da và hỗ trợ diệt khuẩn.
  • Loại bỏ nguyên nhân gốc: Điều trị dứt điểm nguyên nhân gây tổn thương da ban đầu (như dị ứng, ghẻ, nấm) để tránh tái phát.

Cách chăm sóc và phòng ngừa bệnh da ở chó

Phòng bệnh hơn chữa bệnh! Việc chăm sóc và phòng ngừa đúng cách sẽ giúp cún cưng của bạn tránh xa các bệnh da ở chó khó chịu:

• Vệ sinh sạch sẽ:
  • Tắm rửa định kỳ: Tắm cho chó bằng sữa tắm chuyên dụng, phù hợp với loại da và lông của chúng. Tần suất tắm tùy thuộc vào giống chó, mức độ hoạt động và môi trường sống, nhưng không nên tắm quá thường xuyên làm khô da.
  • Giữ môi trường sống khô thoáng: Chuồng trại, đệm nằm của chó cần được giữ khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát. Giặt giũ chăn, nệm thường xuyên.
  • Vệ sinh tai, móng: Kiểm tra và làm sạch tai chó định kỳ để tránh viêm tai, là một biểu hiện của viêm da ở chó do dị ứng. Cắt móng gọn gàng để tránh chó tự cào xước da.
• Dinh dưỡng hợp lý:
  • Chế độ ăn cân bằng: Cung cấp đầy đủ protein, vitamin, khoáng chất thiết yếu. Các axit béo Omega-3 và Omega-6 (có trong dầu cá, dầu hạt lanh) rất quan trọng cho sức khỏe da và lông, giúp da khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc bệnh da ở chó.
  • Hạn chế thức ăn gây dị ứng: Nếu chó có tiền sử dị ứng, hãy tránh các thành phần gây dị ứng trong thức ăn.
• Kiểm soát ve, rận, bọ chét:
  • Sử dụng thuốc nhỏ gáy, thuốc uống, vòng cổ hoặc xịt chống ve, rận, bọ chét định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y. Đây là một bước cực kỳ quan trọng để phòng ngừa ghẻ, đặc biệt là bệnh ghẻ ở chó và viêm da ở chó do dị ứng bọ chét.
• Kiểm tra da lông thường xuyên:
  • Dành thời gian vuốt ve, kiểm tra toàn bộ cơ thể chó mỗi ngày để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường như mẩn đỏ, vảy, rụng lông, mụn nhọt, hoặc nếu chó gãi nhiều hơn bình thường. Đặc biệt chú ý nếu thấy chó bị viêm da có mủ hoặc các dấu hiệu của nấm ở chó.
  • Chải lông định kỳ giúp loại bỏ lông chết, kích thích lưu thông máu dưới da và giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề.
• Tiêm phòng và tẩy giun định kỳ: Giúp tăng cường hệ miễn dịch tổng thể cho chó, gián tiếp giúp phòng ngừa các bệnh ngoài da khi hệ miễn dịch bị suy yếu.
• Hạn chế tiếp xúc với chó bệnh: Tránh cho chó tiếp xúc với những con chó có dấu hiệu bệnh da ở chó để ngăn ngừa lây nhiễm.

Khi nào cần đưa chó đi khám bác sĩ thú y?

Mặc dù có nhiều thông tin về cách chữa chó bị ghẻ rụng lông và nấm da ở chó tại nhà, nhưng điều quan trọng là bạn cần đưa cún cưng đến bác sĩ thú y ngay lập tức nếu nhận thấy các dấu hiệu sau:

• Ngứa ngáy dữ dội, không ngừng.
• Rụng lông thành mảng lớn, da đỏ, viêm loét.
• Xuất hiện mủ, mùi hôi khó chịu từ da, đặc biệt là khi chó bị viêm da có mủ.
• Chó lờ đờ, chán ăn, sốt kèm theo các vấn đề về da.
• Các triệu chứng không cải thiện sau vài ngày điều trị tại nhà hoặc trở nên nặng hơn.

Bác sĩ thú y sẽ chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh thông qua khám lâm sàng, cạo da tìm ký sinh trùng, xét nghiệm nấm, xét nghiệm máu hoặc sinh thiết da, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất. Đừng tự ý điều trị nếu không chắc chắn, đặc biệt với các trường hợp ghẻ demodex ở chó hay các dạng xà mâu ở chó phức tạp.

Kết luận

Viêm da ở chó và các bệnh da ở chó khác như nấm, ghẻ có thể gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của cún cưng. Tuy nhiên, với sự hiểu biết đúng đắn về các loại bệnh, cùng với việc chăm sóc và phòng ngừa chủ động, bạn hoàn toàn có thể giúp người bạn bốn chân của mình có một làn da khỏe mạnh và một cuộc sống vui vẻ.

Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại đưa bé đến gặp bác sĩ thú y để được thăm khám và điều trị kịp thời. Hãy chia sẻ câu chuyện và lời khuyên của bạn với Pét Nhà Mình và cộng đồng những người yêu thú cưng khác nhé!